“Taş baskı” zeytinyağı, tüketicilerin gözünde nostaljik ve doğal bir yöntem gibi görünür. Ancak günümüzde bilimsel veriler ve hijyen standartları, taş baskının artık güvenilir bir üretim yöntemi olmadığını ortaya koyuyor. Peki neden?
Taş Baskı Yöntemi Nedir?
- Zeytinler taş değirmenlerde ezilir.
- Hamur haline gelen zeytinler keçe veya torbalara doldurulur.
- Bu torbalar üst üste dizilip preslenir, yağ ayrıştırılır.
Kulağa geleneksel ve doğal gelse de, işin perde arkasında ciddi kalite sorunları vardır.
Taş Baskının Sorunları
1. Hijyen Problemleri
- Zeytin posaları torbalarda birikir, tam olarak temizlenemez.
- Bu da küf, bakteri ve fermantasyon riskini artırır.
2. Yüksek Asit Oranı
- Yağ oksidasyona daha açıktır.
- Asit oranı yükselir, yağ natürel sızma kategorisinden çıkar.
3. Besin Değeri Kaybı
- Yöntem kontrollü değildir, sıcaklık yükselir.
- Polifenoller ve antioksidanlar hızla kaybolur.
4. Verim Düşüklüğü
- Modern sıkım makinelerine göre %10–20 daha az yağ çıkar.
- Yani hem üretici hem tüketici için ekonomik değildir.
5. Kalıntı Riski
- Keçe torbalardan yağa lif, küf veya tortu karışabilir.
- Bu da yağın hem tadını hem sağlığını bozar.
Neden Artık Kullanılmamalı?
- Uluslararası Zeytin Konseyi (IOC) ve AB standartları, taş baskıyı modern üretim olarak kabul etmez.
- Avrupa’da ve premium üretimde taş baskı tamamen terk edilmiştir.
- Türkiye’de hâlâ pazarlama amaçlı kullanılsa da, kalite ve sağlık açısından tüketiciye zarar verir.
Taş baskı, geçmişin bir hatırası olabilir ama günümüzün kalite beklentilerini karşılamaz. Gerçekten sağlıklı, düşük asitli ve polifenol zengin bir yağ istiyorsanız, tercihiniz her zaman erken hasat – soğuk sıkım – modern üretim olmalıdır.